In de traditionele Chinese filosofie onderscheidt men vijf elementen. De Chinese term voor de vijf elementen is Wu Xing. Wu betekent vijf en Xing lopen of bewegen. Er is dus sprake van een proces en Wu Xing gaat dus om vijf soorten processen.
Vijf Elementen
De Chinezen gebruiken de vijf elementen – Hout, Vuur, Metaal, Water en Aarde – als classificatie voor alle natuurlijke fenomenen. De vijf elementen worden toegepast in de Feng shui, astrologie, traditionele Chinese geneeskunde, muziek, vechtsporten en militaire beslissingen.
Wu Xing
Wu Xing is de Chinese term voor de vijf elementen. Wu betekent daarbij vijf en Xing lopen of bewegen. Er is daarmee sprake van een proces en bij Wu Xing gaat het om vijf soorten processen. In de Chinese literatuur wordt Wu Xing daarom ook wel aangeduid als de 5-fasen theorie.
De vijf-elementen-leer omvat een systeem met overeenkomstige patronen waarin gebeurtenissen naar hun activiteit kunnen worden onderverdeeld:
- Het element Hout wordt geassocieerd met actieve functies die in een fase van groei verkeren.
- Vuur geeft die activiteiten aan die hun hoogtepunt bereikt hebben en snel in kracht zullen afnemen of een rustperiode in gaan.
- Aarde geeft evenwicht en neutraliteit aan. In zekere zin fungeert Aarde als een buffer tussen de andere activiteiten.
- Metaal staat voor de activiteiten die aflopen.
- Water ten slotte geeft de activiteiten aan die de diepste rust hebben bereikt en binnenkort hun activiteiten een andere richting zullen geven.
Twee cycli
De vijf elementen verhouden zich tot elkaar in een cyclus van creatie en vernietiging. Toestanden veranderen in de tijd, door de wisselwerking tussen de vijf elementen en de energiestroom tussen yin en yang.
De cyclus van Creatie is als volgt: Hout voedt Vuur, Vuur voedt Aarde, Aarde voedt op zijn beurt Metaal (metaalerts), Metaal voedt Water, en Water voedt Hout.
De cyclus van Vernietiging is dan: Hout werkt Aarde tegen doordat bijvoorbeeld boomwortels de aarde openbreken, Metaal werkt Hout tegen doordat – als voorbeeld – bijlen bomen vellen, Vuur werkt Metaal tegen door het te smelten, Water werkt Vuur tegen door het vuur uit te doven, en Aarde werkt Water tegen door het in modder te veranderen
Wybertjes structuur
Een belangrijke techniek bij het managen van projecten is het faseren van het gehele project. Per fase wordt in de regel een wybertjes structuur aangehouden, een 5-fasen structuur met een divergerend fase een convergerende fase.
In de wybertjes structuur geven dan Hout en Vuur de divergerende fase in het proces aan, waar Metaal en Water de convergerende fase vormen. Het element Aarde is het bedachtzame middelpunt en kantelpunt in het proces,
Seizoenen
De elementen worden ook geassocieerd met emoties, smaken, kleuren, organen en windrichtingen. Elk seizoen staat onder invloed van een element waarbij de Chinezen de nazomer als het vijfde (Aarde) seizoen beschouwen.
Metaal en Water staan dan voor de herfst en de winterperiode. Waarna Hout de beginnende lente en het voorjaar inluidt en Vuur staat voor een – bij voorkeur zonovergoten en energierijke – zomer…
