+31(0) 6 53 24 78 44 info@denhoed-co.nl
Delen en het geheel

Delen en het geheel

door | Filosofie, Persoonlijke ontwikkeling, Procesmanagement, Teams, Wijze van denken

Iedereen beleeft de wereld anders en niemand ziet het geheel. Elk mens benadrukt een bepaald aspect van het leven. Deze verdeeldheid zit besloten in onze werkwoorden: denken, accepteren, begrijpen, constateren, waarnemen, fantaseren, geloven, voelen, werken, willen, etc.

Vragen

Deze werkwoorden sluiten elkaar vaak uit: denken versus geloven, willen versus accepteren, rekenen versus beredeneren. De tegenstelling tussen de werkwoorden hebben en zijn, zien we in de tegengestelde uitspraken ‘ik heb een verstand’ en ‘wij zijn ons brein’. Laat ik eens beginnen met wat vragen voordat we beginnen met antwoorden.

Stel dat alle werkwoorden behoren tot de essentie van het universum met al z’n activiteiten. Simpelweg omdat we het erover eens zijn dat deze activiteiten bestaan. En stel vervolgens dat er een reden moet zijn waarom deze activiteiten bestaan. Dat klinkt mooi maar er ontstaan nu direct vragen zoals: “Wat is de reden van het lijden?” of “Hoe moeten we dromen begrijpen in relatie tot bewijzen?”.

Antwoorden

Als antwoord op deze vragen zeggen we dat we niet alles kunnen begrijpen en niet het vermogen bezitten om objectief een systeem aan te brengen in onze werkwoorden. Waarnemen heeft evenveel waarde als denken, geloven is net zo krachtig als bewijzen en de gave van fantaseren is even waardevol om tot de essentie te komen als falsificeren.

Alle werkwoorden moeten we daarmee beschouwen als methoden  waarmee we een bepaald aspect van de essentie van het universum beleven. Het werkwoord ‘geloven’ geven we handen en voeten met de methode van de religie, het werkwoord ‘zijn’ is het werkterrein van de spiritualiteit, het ‘denken’ is verbonden met de filosofie en de werkwoorden ‘waarnemen’ en ‘constateren’ vormen het vertrekpunt in de wetenschap.

Essentie onthullen

De religie, de wetenschap, de filosofie en spiritualiteit zijn methoden die de essentie onthullen en omdat ze vanuit verschillende invalshoeken de essentie benaderen, kunnen ze ook naast elkaar bestaan zonder dat ze elkaar uitsluiten. Elke methode heeft haar kracht maar ook haar beperkingen en bij elkaar beschouwen we ze als wegwijzers voor de essentie.

Als we een aantal waarheidsperspectieven bekijken, dan valt het volgende op. Elk mens heeft wel een favoriete methode en sommige mensen zijn er heilig van overtuigd dat hun methode de enige ware en enige juiste is. Zulke voorkeuren zien we ook door de tijd in samenlevingen.

Eeuwenlang bezat de Kerk het monopoly op Gods woord. In het klassieke Griekenland bepaalden de filosofische scholen de moraal en tegenwoordig hechten veel mensen waarde aan de wetenschap en het principe van keuzevrijheid alhoewel de verhalen, mythen en  sagen een comeback maken met de complottheorieën.

We agree to disagree

Grosso modo behouden alle methoden hun waarde met als gevolg dat een wereldwijd conclaaf niet verder zal komen dan een uitwisseling van meningsverschillen. De slotverklaring zal klinken als: “We agree to disagree”.

Maar waarom zijn we het niet met elkaar eens terwijl we eigenlijk allemaal naar hetzelfde kijken? We leven allemaal op aarde, we bestaan allemaal uit dezelfde moleculen, we hebben allemaal dromen, gevoelens, gedachten, fantasieën, verlangens en … we gaan allemaal dood.

En toch beleven we de wereld verschillend. De één zal, staande aan het strand en hoge golven waarnemend, bedenken dat hij geen echt goede zwemmer is en besluiten: “ik ga nu niet zwemmen, het is mij te gevaarlijk”. Terwijl de fervente surfer in de hoogste staat van opwinding op zijn board de zee induikt om op de grootste golven te gaan surfen…

We zien slechts delen

We zijn in wezen allemaal hetzelfde, maar we zien en ervaren de wereld verschillend. Op de één of andere manier verdeelt ons dat ook. Dat doet denken aan de parabel van ‘De blinde mannen en de olifant’.

De moraal is dat we slechts een gedeelte van de werkelijkheid ervaren en dat onze methoden ons verblinden voor het grote plaatje. Maar als we onderkennen dat elke methode ons beperkt en als we onszelf de ruimte geven om de wereld vanuit andere, verschillende perspectieven te bekijken, dan zien we de stukjes van een samenhangend geheel.

 

Intelligentie

Intelligentie

door | Filosofie, Persoonlijke ontwikkeling, Wijze van denken

Dit is de tijd om diepere dimensies van het leven te onderzoeken. Er is daar het fysieke lichaam en het mentale lichaam. Ons brein hoort volgens de yoga traditie tot het fysieke deel en intelligentie tot het mentale deel. Als mensen hebben we een intelligentie, een cerebrale faculteit en vermogen, die we nog niet goed en volledig weten te hanteren.

Vier dimensies

In de yoga-traditie worden vier verschillende dimensies van menselijke Intelligentie onderscheiden.

  1. Intellect is één dimensie. Het is de messcherpe faculteit waarmee problemen opengesneden en ontleed kunnen worden.
  2. Het lijkt er soms op alsof het intellect zich nu tegen de mens keert. En dat heeft te maken met een gebrekkige identiteit. Dat is de tweede dimensie van intelligentie. Het is ook de dimensie waarmee het intellect zich identificeert.
  3. De derde dimensie van intelligentie brengt jou bij jouw ervaringen, het is een hele grote silo met jouw geheugen. Een ware geheugenbank die de typische vorm van jouw lichaam bepaalt, en eentje die speelt bij al jouw acties.
  4. De vierde vorm is een intelligentie die geen geheugen kent. Geheugen betekent immers grenzen. Wat ik weet is, heeft een grens. Wat ik niet weet, is grenzeloos. Deze intelligentie kent grenzeloze mogelijkheden. Wat we in het moderne onderwijs niet goed begrepen hebben, is de kracht van onwetenheid.

Intellect

Het intellect werkt als een tweesnijdend zwaard, het kan alleen maar ontleden. De kern en kracht van het intellect is om zaken open te snijden. Afhankelijk van hoe ontwikkeld en scherp het intellect is, worden zaken diepgaand ontleed. Hoe scherper jouw intellect is, hoe meer je de wereld ontleed.

Het is juist deze dimensie die men scherp wil hebben. Iedereen wil toch een messcherpe intelligentie hebben? Om te ontleden werkt het intellect prima, maar om het voor alles te gebruiken, dat werkt helaas niet. Het is eigenlijk enkel en alleen te gebruiken voor de materiële en fysieke zaken in het leven.

Je kunt iets leren kennen door het te ontleden, maar de echte wereld leer je er niet door. Het leven zeker niet. Helaas zitten tegenwoordig de hoofden van mensen vol gedachten – een diarree aan gedachten – over hoe de wereld en het leven in elkaar zitten. Maar de reële wereld en het echte leven kennen ze niet.

Je zult een medemens ook niet echt leren kennen door deze open te snijden en te ontleden. Maar als een dokter een bepaald aspect van jou wil onderzoeken, dan moet hij wel een stukje van jouw lichaam hebben en ontleden om te zien wat er aan de hand is.

Denken

Omdat we bestaan, kunnen we denken. Maar omdat we de controle over het denken verloren hebben, denken we dat het alles is. Te meer omdat het denken zich mengt in en met alles in het leven waar het in wezen niets te zoeken heeft.

Het denken heeft in het leven de overhand genomen. En de pure natuur van gedachten is zo, dat deze logisch moeten zijn. Maar, wat logisch is voor de één, hoeft niet logisch te zijn voor de ander. En juist om zaken bij elkaar te brengen, te hechten en tot een eenheid te brengen, gaat logica niet echt werken. Omdat je in feite met jouw denken, met jouw messcherpe intellect – een ontleed-mes hanteert om mee te hechten. Dat wordt een puinhoop…

Identiteit

Op dit moment lijkt het er op alsof het intellect zich tegen de mens keert. En dat heeft te maken met een gebrekkige identiteit. Dat is de tweede dimensie van intelligentie. In de moderne wereld leren we onze kinderen niet echt om hun identiteit te cultiveren. De fundamentele en eerste identiteit is altijd jouw lichaam. Als je je daarmee identificeert, wordt de kleur van jouw huid ook belangrijk.

Waarom identificeren we ons met ons lichaam? Dat is omdat onze ervaring gelimiteerd is tot ons lichaam. En omdat we ons identificeren met ons lichaam, is een ander natuurlijk anders. Vanwege ras, gender, huidskleur, religie, opleiding, kleding, kapsel of wat dan ook. Hoe dan ook, we ervaren dat als: dit ben ik en dat ben jij.

Je identificeert je met iets. Jouw lichaam heeft daarmee geen probleem, maar jouw identiteit wel. In de Westerse wereld hebben we onze kinderen niet geleerd dat hun identiteit universeel dient te zijn. In de yoga-leer wordt traditioneel aan kinderen geleerd – voordat ze enige educatie krijgen – dat hun identiteit universeel is. Educatie wordt gezien als empowerment. En je moet niemand macht en kracht geven die een gelimiteerde identiteit heeft. Want die kan de harmonie vernietigen, gruwelijk dingen veroorzaken…

Kosmisch

In India leren de jongeren dat hun identiteit niet is met hun familie, hun vader en moeder, hun natie, hun ras of geloof. Maar hun identiteit is met de kosmos, niet global maar kosmisch. Want, als jouw identiteit niet verbonden is met welke beperking dan ook, dan heb je ook met niemand een probleem.

Het is ook zo dat als jij je identificeert met iets beperkts, jouw intellect er naar streeft jouw identiteit te beschermen. Het intellect gaat dan steken, snijden, ontleden. Dat kan een ander pijn doen – zeker als jij jouw intellect scherp en paraat hebt gehouden – omdat het intellect een snij-instrument is. Je kunt een ander verwonden met jouw woorden, gedachten, emoties of zelfs door jouw wijze van kijken. Daarom is het belangrijk – zeker als jongere – niet een beperkte identiteit te hebben. Identificeer jezelf – als de kosmos te groot is voor jou – met de planeet aarde want dat is de basis voor een verantwoordelijk leven.

Ervaring

Geheugen is de derde dimensie van intelligentie, eentje die jou brengt bij jouw ervaringen. Het betreft een levensgrote silo met geheugen. Het gehele lichaam draagt in zich het geheugen van alles wat er heeft plaatsgevonden en gebeurd is. We zijn wie we zijn, alleen door wat we ons herinneren via ons geheugen.

Er zijn acht vormen van geheugen: elementair, atomisch, evolutionair, twee soorten karmisch, zintuigelijk, het te articuleren geheugen en een niet-in-woorden-uit-te-drukken geheugen. Het karmische geheugen is een geheugenbank dat de uiteindelijke vorm van jouw lichaam bepaalt én eentje die in het dagelijkse leven speelt. Het gaat dan om jouw doen en laten, jouw acties.

Het niet-gearticuleerde geheugen – jouw inarticulate memory – is het geheugen wat niet in woorden is te vatten. Als je een stoel ziet, dan weet je dat je daarop moet gaan zitten en niet op de tafel die ernaast staat. Als je een glas ziet, weet je hoe je die moet vasthouden. Een trap oplopen, jouw geheugen, jouw lichaam weet hoe dat moet. Een inarticulate memory is constant in actie. Het inarticulate memory is enorm want veel dingen in het leven doe je nagenoeg automatisch terwijl deze best ingewikkeld zijn.

Het geheugen levert geweldige mogelijkheden maar ook een limitering en grenzen. Wat ik mij herinner en wat jij je herinnert, bevat een grens. Een bepaald type geheugen creëert patronen en patronen op hun beurt creëeren fysieke vormen.

Onwetenheid

De vierde dimensie is pure intelligentie. Het is een intelligentie die geen geheugen en geen grenzen kent. Ons geheugen kent grenzen. Kennis is altijd gebonden aan grenzen. Wat je niet weet is evenwel grenzeloos, het betekent ook: grenzeloze mogelijkheden. Het is de bron van creatie.

Omdat je niet weet hoe creaties werkelijk plaatsvinden, kom je in de regel af met verklaringen en uitleg. Sta eens stil bij één stukje creatie, zoals een bloem, een plant of een mier. Alles wat je ziet is fenomenale intelligentie, het gaat voorbij aan alles wat je maar kunt bedenken.

Wat we niet goed begrijpen, eigenlijk verkeerd verstaan, is de kracht van onwetenheid. Onze kennis, onze wetenschap, is altijd gebonden aan grenzen. In de yoga traditie willen we ons graag identificeren met onze onwetenheid, niet met onze kennis. Die onwetenheid heeft geen geheugen, het is pure intelligentie. Als je een appel eet, transformeert het in een mens. Dat krijg je niet voor elkaar met je hersenen.

Geheugen houdt grenzen in. Wat ik niet weet is grenzeloos. Kennis is altijd gebonden aan grenzen. Binnen de ontwikkeling van de technologie is juist die onwetenheid daar waar de mogelijkheden liggen.

De natuur heeft al millennia lang problemen effectief en efficiënt opgelost. Biomimicry – de kunst van het imiteren van de natuur om menselijke toepassingen uit te vinden – is wellicht dé weg voor de wetenschapper c.q. de technoloog. Of, hij / zij moet domweg iets proberen of iets doms doen. Per slot zijn vele uitvindingen zo ontstaan…

Problemen en problemen

Problemen en problemen

door | Cultuur, Persoonlijke ontwikkeling, Projectmanagement, Wijze van denken

Het lijkt er tegenwoordig op dat alles wat maar even tegenzit en we niet kunnen hanteren, alles wat niet gaat zoals we verwachten, alles wat niet uitpakt zoals we hoopten, het etiket Probleem opgeplakt krijgt. Het is dan goed te weten dat er in wezen vier soorten problemen zijn. Problemen waar je niets aan kunt doen, problemen waar je wat mee moet, problemen in de fysieke wereld die je kunt oplossen en problemen die er moeten zijn.

Het is zoals het is

Problemen waar je niets aan kunt doen horen bij het leven. Bij het leven horen zaken, situaties, gebeurtenissen waar we niets aan kunnen doen. Er gebeuren allerlei dingen in de wereld, er spelen vele krachten die niet altijd in ons voordeel zijn. Het gaat niet altijd zoals wij dat graag zouden willen. En dat is eigenlijk maar goed ook, want als alles in ons voordeel zou zijn, wat blijft er dan over voor de ander?

Er zijn vele repetitieve, cyclische patronen in ons leven – ons leven zelf, situaties in ons leven, op aarde, in de kosmos, etc. – waar wij geen invloed op hebben. Dat is leven en zo hoort het ook te zijn. Het gaat er dan om hoe we ons daartoe relateren. Hoe we er over denken en er mee omgaan. We zijn daarbij niet het probleem en we hebben in wezen ook geen probleem. Het is zoals het is.

Dis-solve the dis-ease

Dan zijn er problemen waarmee we eigenlijk wel wat moeten. Plat gezegd zijn we – op alle leeftijden – work-in-progress. Het leven biedt ons – heel genereus – situaties aan die ons op de proef stellen. Die ons testen: “hoe ver ben je in het leven?” Het zijn vaak situaties of gebeurtenissen die ons er op attent maken dat er werk aan de winkel is. De vraag is dan of je de test aangaat of niet.

Daarnaast zijn er situaties die ons er op wijzen dat we niet vrij zijn van iets wat ons beperkt in ons leven, Die ons beperken in onze ontwikkeling en groei. Dat kunnen bijvoorbeeld oude, pijnlijke situaties zijn die ons angstig maken voor eenzelfde gebeurtenis in de toekomst: “old pains cause future fears”. We zijn bang voor iets pijnlijks wat in bepaalde, toekomstige situaties weer zou kunnen plaatsvinden. Ons brein registreert dat, wil ons beschermen en activeert ons overlevingsmechanisme, vaak in termen van fight, flight or freeze. Het is dan zaak te onderzoeken wat die oude, pijnlijke situatie of gebeurtenis was, welke denkbeelden daarbij horen om deze vervolgens grondig op te lossen. Op een wijze zoals mind-architect Peter Crone dat treffend uitdrukt: “to dis-solve this dis-ease”.

Oplossen

De derde categorie problemen zijn problemen in de fysieke wereld die we heel praktisch kunnen oplossen. Een motor of instrument wat hapert, kunnen we uit elkaar halen, stapsgewijs en zorgvuldig analyseren wat er mis is, determineren wat we willen herstellen en de zaak fixen. Dat geldt ook voor ons lichaam. Een gebroken been bijvoorbeeld is te genezen door het bot in de goede stand te zetten en te houden via een gipsverband. Een ontstoken blinde darm is te verwijderen. Onze analytisch vermogen is in staat om een probleem uiteen te nemen, te analyseren, te detecteren wat aangepakt dient te worden, oplossingen te bedenken en vervolgens te kiezen hoe, dat wat er mis of fout aan is, het beste opgelost kan worden.

Nagenoeg hetzelfde kunnen we doen bij andere mensen. Al moet daar een onderscheid gemaakt worden in de moederlijke en de vaderlijke wijze van probleem-oplossen. Een kind wat bij het spelen gevallen is en naar zijn/haar ouders rent, wil in eerste instantie getroost worden. Moederlijk getroost worden, met een liefdevolle arm om hen heen, een warm en volledig bijzijn en wellicht een troostende zoen op het voorhoofd. Is het kind eenmaal getroost en bedaard, dan kan een klap op de billetjes en een vrolijke noot er vaak voor zorgen dat ze weer blijmoedig aan het spelen gaan.

Een vader wil in dit soort gevallen de situatie meestal fixen, het ongemak oplossen. Hij komt veelal met een analyse, instructies en richtlijnen. “Je hebt ook niet de goede sneakers aan, en je moet je veters dubbel strikken anders struikel je er weer over. Je moet ook niet als een dolle achter die bal aan lopen Kijk waar de bal heen gaat, bedenk dan waar die zal komen en ga anticiperend alvast die kant oplopen”. Hij vergeet – gemakshalve? – dat deze vorm van een menselijk probleem oplossen effectiever is in fase twee van het probleem-oplossend proces…

Wake up call

De vierde categorie omvat problemen die er moeten zijn. Problemen die de bedoeling zijn. Problemen die er voor zorgen dat jouw reguliere denkpatronen en handelingsrepertoires niet meer werken. Problemen die aangeven dat de huidige wijze van denken en handelen niet meer toereikend zijn. Problemen die er voor zorgdragen dat je jouw denken en handelen fundamenteel dient te onderzoeken en te veranderen. Het zijn ware wake-up-calls. In de wetenschap worden deze problemen – of beter gezegd de veranderingen die dan nodig zijn – als derde orde veranderingen aangemerkt. Er dient structureel iets veranderd te worden qua denken en handelen. De problemen die aangeboden worden, zijn veelal ambigu en het is onontkoombaar dat jouw denken en handelen op een ander niveau dienen te komen en verder dienen te gaan dan de bestaande concepten en aanpakken.

Uitsmijter

Problemen zijn er altijd en overal. Problemen komen ook altijd op jouw pad, dat is nu eenmaal het leven. Het gaat er dan om hoe jij er mee omgaat. De uitsmijter en spirituele les in deze is: probeer als weldenkend mens – zeker als het een probleem bij een ander of in de organisatie betreft – altijd om onderdeel te zijn van de oplossing en niet een onderdeel te zijn of worden van het probleem…

Relaties

Relaties

door | Cultuur, Filosofie, Maatschappij, Persoonlijke ontwikkeling, Wijze van denken

Het bespreken van de relatie is, zowel business wise als persoonlijk, vaak een issue. Vele denken daarbij dat relaties in de familiesfeer en liefdesrelaties ongeconditioneerd horen te zijn. Welnu, er zijn altijd condities, in welke relatie dan ook. Het gaat er om of de condities redelijk of onredelijk zijn. Maar, wat voor jou redelijk is, hoeft dat voor een ander niet zo te zijn. En wat een ander redelijk vindt, hoeft dat niet voor jou te zijn. Ergo, er komen fricties… 

Transacties

Eén ding dient duidelijk te zijn. Tussen mensen zijn er altijd transacties. Mensen komen bij elkaar vanuit verschillende behoeftes. Als je samen wil leren, vorm je een groep. Als je samen wilt werken, idem dito. Mensen komen bij elkaar omdat ze fysieke behoeftes hebben, psychologische behoeftes, emotionele, sociale, economische of financiële behoeftes, Of een combinatie van al deze behoeftes bij elkaar. Mensen komen dan bij elkaar voor transacties, transacties die iedereen heeft te doen als hij of zij wat wil van een ander. Op de verschillende niveaus en aspecten in het leven zijn er verschillende soorten transacties.

High-tech instrument

Liefde is zo’n behoefte. Maar wat wij liefde noemen, is een soort zalig-zoete emotie binnen in jou. Misschien ervaar jij de situatie zo, dat je zonder de hulp van een ander niet die zoetheid van jouw emoties kan triggeren. Nu denk je misschien dat alleen met een bepaalde persoon die zoetheid van jouw emoties er kunnen zijn. De vraag is – of het nu het liefde is of haat, boosheid of angst, plezier of pijn – gebeurt dat binnen in jou of buiten jou?

Als er iets gebeurt binnen in jou dat een externe push nodig heeft, dan betekent dat dat je eigenlijk een soort low-tech machine bent. In vroegere dagen, als je een auto had, dan had je twee mensen nodig om deze te starten. Maar tegenwoordig, zelfs in extreme kou, start een auto gewoon. Dat zou ook zo met jou moeten zijn. Jouw lichaam is in wezen een high-tech instrument. Is het dan nu niet tijd – in deze periode van sophisticated technologie, high-tech automatiseringen en internet – dat je er gewoon en liefdevol kunt zijn? Niet vanwege een ander. Wat houd je tegen om gewoon liefdevol te zijn? Als je jezelf kunt brengen naar een blijmoedige geest en een liefdevol hart, dan kun je de verschillende transacties aangaan op een sensitieve wijze en charmante manier. Dat geldt voor alle relaties. Liefde is daarvan maar één aspect en die zit in jou.

Duurzame relaties

Een relatie is een transactie. Er is altijd iemand anders betrokken. Dat houdt ook altijd een compromis in. Geen enkele relatie is perfect, nergens ter wereld. Het is een kwestie van geven en nemen. Als het jou lukt om de relatie voor 51% in jouw voordeel te krijgen, dan doe je het heel goed. Soms valt het percentage in het voordeel van de ander uit en dan duw je het weer voorzichtig jouw kant op. Zo gaan transacties heen en weer.

Maar iedere transactie is enkel en alleen duurzaam en blijvend, als het voordelig is voor beide partijen. Of het nu de business markt betreft, een vriendschap of een huwelijk, een transactie is alleen duurzaam als het voordelig is voor beide partijen. Dus je moet er zeker van zijn – ook als de ander niet competent is om er van te profiteren of je moet de ander pushen om te profiteren – je moet er zeker van zijn dat de ander profijt heeft. Dat geldt ook in de business. Als je een ander als klant wil behouden, dan zorg je ervoor dat die profijt heeft, zelfs als die er niet om vraagt. Alleen dan zal een relatie duurzaam zijn.

Human Emoties en Gedachten

Het moet duidelijk zijn dat er in een relatie ook deze twee dingen spelen. Dat zijn humane emoties en gedachten, die spelen binnen in jou. Als dat zo is, wil je die dan plezierig of onplezierig houden? Als je die plezierig houd, dan zijn jouw emoties zoet. Als jouw emoties zoet zijn, willen mensen dan bij jou zijn? Natuurlijk, en je hoeft niets te doen om ze bij jou te hebben. Als jij een wonderbaarlijk iemand bent, dan ben je aantrekkelijk en wil iedereen graag bij je zijn. Je hoeft geen enkele druk uit te oefenen om ze bij jou te hebben. Zo worden relaties eenvoudig, en de relaties werken vóór jou en niet tegen jou. Als jouw gedachten blijmoedig en jouw emoties zoet zijn, dan werken relaties altijd. Omdat de ander dat wil, die wil bij jou zijn. Dus… maak je zelf aantrekkelijk.

Relationele Aspecten

In menselijke relaties spelen altijd vijf aspecten die elk hun eigen dimensie hebben. Zo is er het fysieke aspect, het mentale, het emotionele, het spirituele en het energie aspect.

Het fysieke aspect noemen we gemakshalve seksualiteit. Ieder voor zich dient te bepalen wat hij / zij met het lichaam wil doen. Dat geldt al eeuwen zo. Het dient – zeker in liefdesrelaties -onderling besproken te worden. Het is een persoonlijk proces dat niet echt geschikt is voor een publiek debat.

Het mentale aspect noemen we eenvoudigweg hebzucht. Je probeert iets toe te voegen aan jezelf wat (nog) niet van jou is. Een natuurlijk humaan proces want iedereen wil groeien en iets toevoegen wat hem / haar in de beleving vollediger maakt. Het kan erin uitmonden dat we iets hartstochtelijk willen bezitten, in pure hebzucht. Waarbij sommigen er op uit trekken met geweren en anderen met hun checkbooks…

Het emotionele aspect noemen we meestal liefde, een love affair of genegenheid. Of we zeggen dat iemand een soft spot heeft bij ons. Hoe dan ook, er gebeurt iets in jou. De Engelse gezegde is treffend: “You fall in love”. Iets in jou moet wegvallen, anders werkt het immers niet…

Bij het spirituele aspect spreken we van een soulmate, muze, engel, gids of guru, maar denken we ook aan een symbool, een god, en deities. Er zijn daar vele namen voor bedacht omdat dit verlangen, deze behoefte, kennelijk vele facetten kent.

Bij het energie aspect komen we op het terrein van partners, duo’s, kameraden, teams. Hier gaat het niet zozeer om de hoeveelheid van energie, maar veeleer om de intensiteit van de energie en de aandacht. Het gaat dan om een bepaalde gelukzaligheid en extase die jij in jezelf ervaart.

Onderzoek  5 Aspecten

Het zal duidelijk zijn dat juist bij een serieus liefdespaar, deze vijf aspecten in de relatie bewust onderzocht, helder gecommuniceerd en – met het nodige sensitiviteit, respect en charme – onderhandeld dienen te worden. Regelmatig, en ieder vanuit de eigen optiek en behoeftes…

Uitbundigheid

Uitbundigheid

door | Cultuur, Filosofie, Maatschappij, Persoonlijke ontwikkeling, Wijze van denken

Het leven heeft uitbundigheid nodig. Te veel informatie zonder ervaring zal uitbundigheid uitbannen. Een vals gevoel en verkeerde connotatie van alles wel te weten groeit dan sterk in jou. Dit wordt in de yoga traditie de dans van het intellect genoemd.

Het Intellect wil ontleden en weten

Het intellect dat alles wil ontleden en weten. Het intellect werkt als een scalpel. Maar het leven kun je niet kennen door het te ontleden, door het in stukken te hakken. Dat is wel de natuur van het intellect. En omdat het vele technologische voordelen biedt, valt er ook niet tegen te argumenteren.

Intelligentie

Onze intelligentie heeft vier fundamentele onderdelen. Eentje is Intellect. Je weet alles maar je eigenlijk weet je niets van het leven.

Het intellect is als een mes, een scalpel. Als je een bloem geeft aan een wetenschapper, dan snijdt deze hem open. En je komt dan heel veel te weten over de bloem, alleen heb je daarna geen bloem meer over. En als je iemand echt wilt leren, snijdt deze dan a.u.b. niet open. Alleen de materiële and fysieke zaken kunnen ontleed worden.

Nu willen we de hele wereld begrijpen door deze te ontleden. Maar, het intellect is een overlevingsinstrument. En overleven is alles wat ze kan doen. Intellect is alleen slim met veel info. Alleen met al die info en data zien jongeren er slim uit bij hun vrienden…

De realiteit is evenwel anders. Zoals de yogi dat uitdrukken: “You can only think from the data you already have. You can not think of anything new, it is not in the nature of thought. It can only recycle the past. What you think is your psychological drama, we don’t care much about that”.

Intellect is de dimensie van intelligentie die is bedoeld voor jouw zelfbescherming. Bouw een muur en voel je veilig en beschermd achter de muur, achter de door jouw zelf gekozen gevangenisstraf. En, wordt een muur te krap, dan zet je toch gewoon een nieuwe muur neer waar je je weer veilig achter voelt. Enzovoorts.

Identiteit

Identiteit is de tweede dimensie van intelligentie. Waar je je mee identificeert, jouw intellect functioneert daar omheen. Ben je geboren in Rotterdam en voel je je Rotterdammer, dan is alles aan Rotterdam geweldig. Zo ook voor Amsterdammers. Er gaat dan niets boven Amsterdam, die geweldige wereldstad. Hetzelfde geldt voor het geloof. Ben je Christelijk of Islamitisch opgevoed, dan gaat daar niet boven. Dan is dat het enige wat bestaat en waarnaar je leeft.

Het intellect functioneert alleen met de identiteit. Hoe contentieus en hoe gestaag jouw identiteit is opgebouwd, bepaalt de effectiviteit van jouw intellect. Het intellect werkt als een ontleed-mes. Je moet dus wel goed weten hoe je jouw intellect hanteert. Jouw identiteit houdt immers het intellect-mes vast.

Waarmee identificeer jij je? Het intellect identificeert zich daarmee. Het intellect doet alles om je te beschermen waarmee jij je identificeert. Als het intellect het mes is, is de identiteit de hand waarmee het mes wordt vastgehouden. Zonder de juiste educatie wordt er in de yoga traditie geen onderwijs gegeven. Zonder de juiste identiteit wordt het mes gescherpt en… kan ongelukken veroorzaken.

Terroristen

We praten veel over terroristen. Ze doen verschrikkelijke dingen. Maar wellicht is te begrijpen dat zij denken iets heel groots te doen. Zij werken voor God of Allah. Een betere werkgever bestaat er in hun ogen niet. Het zijn in wezen prachtige mensen, die bereid zijn te sterven voor waar ze in geloven. Iemand die bereid is te sterven voor zijn idealen, is een groots mens. Maar kijk naar de consequenties die eenvoudig veroorzaakt worden door een gelimiteerde identiteit. Deze identiteit hanteert het intellect, het mes dat alleen maar kan snijden om te ontleden en te verdelen.

Als mensen bereid zijn ergens voor te sterven, dan zijn ze ook bereid er voor te doden. Voor wat ze denken dat terecht is. Ze verwijzen daarbij naar het Heilige boek, daar staat alles in. Dat is hun waarheid, hun geheugen ook. De derde dimensie van intelligentie. Maar wellicht hebben ze in deze het verkeerde script gelezen, zijn ze verknipt door de scripties. Simpelweg vanwege hun gelimiteerde identiteit en beperkt geheugen – ze hebben vaak maar één boek gelezen – veroorzaken ze vreselijke dingen. Staan ze niet stil bij de consequenties…

Expansie

De vierde dimensie van intelligentie – de dimensie van onwetenheid – is bedoeld om uit te breiden, voor expansie. Iedereen wil groeien, zijn / haar mogelijkheden uitbreiden. Vooral deze dimensie van onwetenheid wordt dan grenzeloos onderschat. Het vertegenwoordigt de ware levenskracht en levensvreugde. Onwetendheid is de bron van creatie, de bron voor onmetelijke mogelijkheden. Het ongelimiteerd willen ervaren van het leven is voor ieder mens de bron van uitbundigheid, van expansie. Het is zoals de yogi zeggen: “Sensory body, If you are exuberant, your experiences expands and includes much more…“.

Progressiegericht werken

Progressiegericht werken

door | Persoonlijke ontwikkeling, Projectmanagement, Wijze van denken

Een progressiegerichte aanpak heeft als basis een theorie over hoe mensen progressie boeken, hoe mensen verbeteren en groeien. Die theorie is gebaseerd op de onderzoeken naar deliberate practices.

Wetenschap als basis

Het contrast tussen het veel gehanteerde oplossingsgerichte model en het nieuwere progressiegerichte model is de laatste jaren alleen maar groter geworden. Het eerste grote verschil is dat de progressiegerichte aanpak nadrukkelijk en expliciet gebaseerd is op theorieën over menselijk welbevinden. De wetenschappelijke (sociale) psychologie is de belangrijkste rol gaan spelen in de progressiegerichte aanpak. Zo is bijvoorbeeld de groeimindset van Carol Dweck een essentiële pijler geworden. De zelfdeterminatietheorie is ook een pijler van progressiegericht werken.

Groeimindset

1: Focus op het proces

Maak scores en resultaten minder belangrijk en richt je op het proces dat je doormaakt. expliciteer voor jezelf je doorzettingsvermogen, de aanpak en je inzet;

2: Focus op de inspanning

Kies er duidelijk voor dat het niet gaat om de beste, de snelste of de slimste te zijn, maar dat het gaat om de inspanning die je levert om iets te bereiken. Richt de complimenten – de schouderklopjes voor jezelf – op hard werken en oefenen;

3: Focus op groei

Laat merken dat je gelooft in groeimogelijkheden van talenten en intelligentie en ervaar diepgaand je eigen groei;

4: Focus op leren

Sta model voor een leven lang leren en vertel geïnteresseerden hoe je jezelf steeds bent blijven ontwikkelen. Kies bewust mogelijkheden om nieuwe dingen te leren, zonder dat het je het gevoel geeft direct de beste te moeten zijn. Verkrijg inzicht – via testen, scans, etc. – in de vaardigheden die je nog moet en wil ontwikkelen en zorg voor (professionele) hulp bij het aanleren hiervan.

5: Focus op het leren van je fouten

Wees niet bang om te laten zien dat ook jij geregeld fouten maakt en vertel wat je ervan hebt geleerd. Geef jezelf ook bewust de kans om fouten te maken, dus ruim niet alle obstakels uit de weg. Het beste is om van een fout een leermoment te maken. Zoek ook eens op welke fouten jouw voorbeeld of held heeft gemaakt in zijn of haar leven en zoek uit hoe hij of zij daar beter van geworden is.

6: Maak jouw proces bewust!

Het belangrijk om inzicht te krijgen in dit proces. Probeer naasten eens op een begrijpelijke manier te vertellen over de ontwikkeling van jouw groeimindset en de gevolgen daarvan. Neem desgewenst als voorbeeld Fixie die een vaste mindset heeft en overal problemen ziet en Growie die deze problemen omzet in kansen. Probeer te verwoorden hoe Fixie zou reageren op bepaalde situaties en vooral wat Growie zou zeggen en doen. Je oefent zo op een zinvolle én speelse manier om te denken vanuit een groeimindset.

Zelfdeterminatie

De motivatietheorie gaat uit van de natuurlijke, aangeboren neiging van mensen om bezig te zijn met interessante dingen en te zoeken naar verbintenissen tussen zichzelf en de wereld. Deci en Ryan ontdekten dat onder die gerichtheid op groei en natuurlijke ontwikkeling een fundament ligt van drie psychologische basisbehoeften:

  1. een natuurlijke behoefte aan autonomie
  2. relaties
  3. competenties

Als daaraan is voldaan dan is er welbevinden, motivatie, inzet en zin in leren, maar als één van de drie tekortgedaan wordt, dan ontstaan veel van de motivatieproblemen zoals die in veel teams en organisaties ervaren worden.

Flow

Mensen hebben ook een uitdaging nodig om betrokken te blijven op hun onderhanden taak, waardoor flow ontstaat. Flow is de toestand waarin mensen zo opgaan in de activiteiten dat ze alles om zich heen vergeten. Flow is een hele krachtige motor voor leren en groeien. Daarvoor is wel een goede match tussen uitdaging en ervaren kwaliteiten, gaven en bekwaamheden essentieel. De flow kun je bevorderen door uitdagende taken te bieden, duidelijke doelen te stellen en een snelle feedback op de voortgang van de activiteit te geven.

Aandacht voor proces

Het tweede direct in het oog springende verschil met oplossingsgericht werken is dat de progressiegerichte aanpak geen sterktegerichte aanpak is. In Interviewing for Solutions wordt de oplossingsgerichte aanpak voor het eerst als sterktegerichte aanpak beschreven en in veel varianten van oplossingsgericht werken wordt een focus gelegd op de sterktes en krachten van de cliënt.

In progressiegericht werken is er geen sprake van een personalistische sterktegerichte focus, maar een focus op het stimuleren van een groeimindset en aandacht voor het proces. Het verbeteren van waar mensen zwak in zijn, is daarmee ook een belangrijk onderdeel van progressiegericht werken en aanbevolen wordt om deze bijvoorbeeld in trainingen terug te laten komen.

Deliberate practice

Een derde verschil ligt in het verlengde hiervan, namelijk deliberate practice. De progressiegerichte aanpak is gebaseerd op onderzoek naar deliberate practice – over hoe mensen progressie boeken, hoe mensen verbeteren en groeien.

Deliberate practice is een term die door Anders Ericcson is bedacht en is gebaseerd op zijn onderzoek naar de ontwikkeling van topexperts in een bepaald vakgebied. Deliberate practice betekent dat je doelbewust oefent, op microniveau, met frequente feedback, gefocust en daar waar je een prestatieplafond ervaart. Ericcson et al doen al decennia lang onderzoek naar hoe topprestaties tot stand komen.

Ericcson legt een sterke nadruk op mentale representaties. Een mentale representatie is een mentale structuur die correspondeert met een object, een idee, een hoeveelheid informatie of wat dan ook, concreet of abstract. Experts op een bepaald gebied doorzien de complexiteit en de samenhang op dat gebied sneller en kunnen betere en snellere beslissingen nemen vanwege hun complexe mentale representaties.

Microstructuur

Deliberate practice is, zowel fysiek als mentaal, belastend. Deliberate practice niet zo nuttig gevonden als je de overtuiging hebt dat aanleg en talent bepalend is voor wat je kunt bereiken op een bepaald gebied.

Immers, waarom zou je als je een prestatieplafond ervaart aan deliberate practice gaan doen? Je hebt er immers aanleg of talent voor, dus dat is zinloos.

Deliberate practice wordt pas zinnig wanneer je ervan uitgaat dat effectieve inspanning samenhangt met progressie boeken. Het maakt dus veel uit wat je gelooft dat er ten grondslag ligt aan goede prestaties. Naast de overtuiging dat je beter kunt worden door effectieve inspanning, is het ook belangrijk dat je beter wilt worden. Dat je de vaardigheid belangrijk en waardevol genoeg vindt om energie in te steken.

Wat levert het op

Deliberate practice levert op dat je door prestatieplafonds heen breekt. Je gaat functioneren op een hoger niveau dan je voor mogelijk hield. Dat geldt voor activiteiten zoals sporten, acteren en muziekinstrumenten bespelen, maar ook voor leidinggeven, coachen, presenteren, gevoelvoller redeneren, alert reageren, gesprekken voeren etc.

Omdat je effectief oefent wat je uitdagend en moeilijk vindt en waar je fouten kunt maken, ontwikkel je steeds betere mentale representaties. Die complexere en betere mentale representaties zorgen ervoor dat je steeds makkelijker en automatischer de juiste dingen gaat doen.